RATİNG SÖZLEŞMELERİNİN İPTALİ HALİNDE DERECELENDİRME RAPORLARININ GEÇERLİLİĞİNİN DEVAMI HAKKINDA KURALLAR

Genel kural gereği, derecelendirme raporları bir yıllık Outlook perspektifinde düzenlenmekte ve her üçer aylık dönemlerde gözden geçirilmektedir. Üç aylık dönemlerin içerisinde firmaların finansal veya kurumsal pozisyonlarında meydana gelecek değişikliklerin notları etkileyecek düzeyde olması halinde notlar yeni duruma denk gelen risk kategorileriyle eşleştirilmektedir.
Verilmiş bir derecelendirme raporunun geçerli olacağı bir yıllık periyod içerisinde derecelendirme sözleşmelerinin iptal edilmesi durumunda, o sözleşmeyle bağlantılı derecelendirme raporlarının, daha önceden belirlenmiş bir yıllık vadenin denk geldiği güne kadar geçerliliğini koruyup korumayacağı hususu aşağıdaki kurallara göre düzenlenmiştir:

a.     Derecelendirme sözleşmelerinin iptal edildiği tarih ile derecelendirme raporlarının geçerlilik tarihinin sonlandığı gün arasında üç aylık veya daha az bir zaman farkının olması durumu:

Derecelendirme raporları asgari üçer aylık dönemlerde gözden geçirilmiş olduğu için, sözleşmenin iptal edildiği tarihi takip eden üç aylık dönem sonuna kadar raporun geçerliliği sağlanabilir. Ancak rating raporlarının vadesine kadar geçerliliğini koruyup korumayacağının kararı her işlem bazında ilgili firmanın pozisyonları ve sözleşmenin iptal gerekçeleri değerlendirilerek Rating Komitesi tarafından verilecektir.

b.     Derecelendirme sözleşmesinin iptal edildiği tarih ile derecelendirme raporunun bitim tarihi arasında üç aydan daha fazla bir zaman farkının olması durumu:

Genel Kural

Derecelendirme raporları asgari üçer aylık dönemlerde gözden geçirilmiş olduğu için, Derecelendirme raporunun geçerlilik tarihinin, sözleşmenin iptal edildiği tarihi takip eden üç aylık dönemi fazlasıyla aşıyor olması halinde,  raporun vade sonuna kadar geçerliliği teknik olarak korunamaz. Zira derecelendirme sözleşmesinin iptal edilmiş olması nedeniyle raporların geçerlilik tarihi ile sözleşme iptal tarihi arasındaki üç ayı aşan dönemlere ilişkin,

-    Firmaların her türlü bilgi ve belgeyi verme yükümlülüğü ile
-    Rating Kuruluşlarının gelişmeleri izleme hakkı,

Eş zamanlı kaybolmuş olduğu için, firmaların ileriye dönük finansal sağlığına ilişkin Rating kuruluşlarının görüş bildirme yetkisi de doğal olarak ortadan kalkmış olduğu için Rating raporlarının kalan dönem için geçerliliği teknik olarak sağlanmayacaktır.

İstisna

Diğer taraftan, iptal edilen sözleşme içeriğine tam olarak uymak kaydıyla anılan süre içerinde firmaların her türlü bilgi ve belgeyi verme yükümlülüğü aynen devam etmesine yönelik taahhüt verilmesi durumunda -ki bu durum iptal edilen sözleşmenin rapor tarihine kadar aynen devam ettirilmesi ve bu sürecin de ücretlendirilmesi anlamına gelmektedir- derecelendirme raporlarının vadesine kadar geçerliliği sağlanabilmektedir. Ancak bu karar da Derecelendirme Komitesi tarafından verilecektir.  Ayrıca, bu süre içerisinde not değişikliği gerektirecek durumlarda not değişikliği yapılacak ve son çeyreğe gelindiğinde ise notlar tekrar gözden geçirilip, güncellenip ve yayımlandıktan sonra, sözleşeme iptali gerçekleşeceği için eş zamanlı olarak notlar ve raporlar de geri çekilecek ve süreç tamamen sonlandırılmış olacaktır.

Rating raporlarının Mülkiyet hakkı

Literatürel olarak bir rating işlemi kendine özgü ayrıcalıklarıyla piyasalarda var olan ve bedeli ödenerek satın alınacak olan herhangi bir ticari hizmet ya da klasik bir emtia ya da taşınır/taşınmaz gibi bir varlık türü olmadığı için, kamusal düzenlemelerle rating raporlarının mülkiyet hakkı, ihraççılara (yani ratingi alan firmalara) değil, mevcut veya potansiyel yatırımcılara verilmiş, yani bir anlamda eş değişle kamuoyuna (kamuya değil) verilmiştir. Ratingi alan firmalar bu ratingin neticelerinden sadece yararlanma hakkına sahiptirler. Bu yararlanma hakkı ise sözleşmelerin bitiminden sonra en fazla üç aylığına kadar devam edebilir, üç ayı aşıyor ise rapor geri çekilir. Bunun gerekçesi de yukarıda bahsedilen ayrıntılarda yer almaktadır. Dolayısıyla, ücretin ödenmiş olması, mülkiyet transferi sağlamadığı için, mevcut/potansiyel yatırımcılar adına raporun geri çekilmesinde önleyici bir gerekçe olamamaktadır.